K's Blog

Xin chào các bạn đến với phần đầu tiên của series GIÃI MÃ KÌ THI HSG QG SINH HỌC ( HOW TO CRACK THE VIENAMESE BIOLOGY OLYMPIAD ), trong phần này mình sẽ trình bày với các bạn lộ trình mình đã học và chuẩn bị cho kỳ thi HSG QG môn Sinh. Xuất phát điểm mà mình chọn là vào cuối năm lớp 10 ngay sau kì thi Olympic 30/4 và Olympic Duyên hải và Đồng bằng Bắc Bộ (cũng là hai cuộc thi mà hầu hết các bạn có dự định thi HSG QG Sinh học sẽ cố gắng tham gia và giành lấy huy chương) và kết thúc vào giai đoạn 5-15 ngày trước kì thi chính thức vào tầm tháng 1 hoặc như với kì thi vừa rồi là cuối tháng 12.

Note: Mình biết rằng hoàn cảnh, điều kiện và trình độ xuất phát điểm của mọi người đều khác nhau nên mình mong các bạn chỉ dựa trên lộ trình học mà mình đưa ra ( không phải là phù hợp với tất cả mọi người ) mà từ đó xây dựng nên lộ trình học hợp với bản thân mỗi người nhất.

I. Sau khi kết thúc hai kì thi Olympic – tháng 7 hoặc 8

Hai kì thi Olympic mà mình có nhắc tới đều diễn ra vào tháng 4, sau khi trở về từ đó các bạn sẽ phải tham dự kì thi học kì II. Tùy các trường sẽ có lịch thi khác nhau thì mình sẽ lấy mốc là khoảng giữa tháng 5 là lúc hầu hết thi cử đã xong thì mọi người có thể bắt tay vào việc ôn luyện cày ải.

Với các bạn lớp 10 thì hầu hết trong năm học đầu tiên hai phân môn các bạn đầu tư sẽ là Tế bào và Vi sinh vật (cũng là hai phân môn chính trong hai kỳ thi Olympic năm lớp 10, các bạn thi Olympic 30/4 cũng sẽ học thêm một phần của Di truyền học – Sinh học phân tử nhưng không nhiều lắm), mà đối với kì thi HSG QG Sinh học thì kiến thức sẽ bao hàm tất cả các phân môn Sinh học ở cấp 3( Sinh lý động – thực, Di truyền phân tử, Tiến hóa, …). Chính vì thế để có sự chuẩn bị gọi là cơ bản nhất thì mình khuyên các bạn nên dành khoảng thời gian này để có được kiến thức nền tảng về tất cả các phân môn. Khoảng thời gian tầm hai tháng rưỡi đến ba tháng theo mình là đủ để cố được những kiến thức khái quát nhất.

Các tài liệu mà mình khuyên các bạn nên dùng chính là combo “Sách giáo khoa + Tài liệu chuyên/Bồi dưỡng HSG + Campbell”. Đặc biệt theo mình thấy Campbell là thứ vô cùng quan trọng mà các bạn phải đọc khi phần lớn kiến thức của vòng 1 đều nằm trong Campbell. Đương nhiên không phải học hết Campbell nhưng mình nhận định tầm 70-80% kiến thức trong đó là phải đọc (mình sẽ viết một bài riêng về Campbell sau). Đồng thời khi ôn các phân môn của lớp 11 và 12 thì các bạn lớp 10 nhớ đừng lơ là Tế bào và Vi sinh nhá, coi chừng học cái này quên cái kia đấy.

Mục tiêu tối thượng là nhai Campbell vèo vèo nghe các bạn =)))

II. Tháng 7 hoặc 8 – thi chọn đội tuyển HSG QG

Giai đoạn này mình nghĩ là giai đoạn phù hợp để luyện đề. Mục đích luyện đề là nhằm để rèn kĩ năng vận dụng kiến thức đã học vào việc giải quyết vấn đề, đồng thời biết đâu các bạn còn có thể trúng tủ trong kì thi chọn đội tuyển HSG QG nữa =))))) Các nguồn đề mình xin đề xuất

_Tuyển tập đề thi Olympic 30/4 và Olympic Duyên hải và Đống bằng Bắc Bộ (lớp 10 và 11)

_Đề thi môn Sinh học Trại hè Hùng Vương (và hình như có Trại hè Phương Nam nhưng mình chưa đọc đề đó bao giờ)

_Đề thi HSG QG môn Sinh học các năm trước và đề thi IBO

Đồng thời mình cũng khuyên các bạn có thể thử và tìm đọc các sách nâng cao trong bài Sách và HSG Sinh học mà mình đã nhắc tới nếu muốn đào sâu hơn một cách sớm hơn. Tuy nhiên nếu các bạn không có thời gian để đọc những sách này thì có thể để nó sau khi đã vượt qua kì thi chọn đội tuyển HSG QG.

III. Sau khi đậu đội tuyển

Xin chúc mừng, nếu các bạn đã vào được đến bước này thì các bạn đã nằm trong thành phần những cá nhân ưu tú nhất của tỉnh/thành phố. Lúc này có thể xem là giai đoạn cày ải thật sự khốc liệt nhất trong giai đoạn chuẩn bị cho kì thi HSG QG Sinh học. Lúc này chắc hẳn các tỉnh thành đều đã bắt đầu việc rèn luyện bồi dưỡng cho đội tuyển HSG, lúc này lộ trình của bản thân mình và mình đề xuất là:

_ Tham dự các buổi bồi dưỡng được tổ chức bởi tỉnh thành.

_ Đọc các sách nâng cao về các chuyên đề khác nhau (về list sách nên đọc thì mình đã viết trong bài Sách và HSG Sinh học)

_Đọc và luyện các đề HSG QG, Olympic, trại hè hay IBO mà các bạn đã bỏ lỡ hay chưa làm kịp trong giai đoạn trước, nên đọc lại các đề cữ nếu chưa vững.

_Có thể xem qua bộ Tài liệu chuyên và ĐẶC BIỆT NHỚ ĐỌC LẠI CAMPBELL NGHE CÁC BẠN (điều quan trọng phải in đậm)

Note*1: Có nên thức khuya học bài không?

Thật sự đối với câu hỏi này bản thân mình không thể trả lời một cách hoàn chỉnh được. Thật sự thức khuya rất có hại cho sức khỏe ấy :(((, tưởng tượng thức đến 3h sáng rồi 6h phải dậy để lên trường đi học thì quả thật là cực hình. Rất nhiều người khuyên không nên thức khuya. Tuy nhiên có một điều không thể phủ nhận là thức khuya sẽ giúp các bạn học được một lượng kiến thức lớn hơn đáng kể so với khi ngủ sớm ấy (do dậy cùng giờ để lên trường). Có thể có các phương pháp học hiệu quả mà giúp cho các bạn không phải thức khuya mà vẫn có thể thu được lượng kiến thức rất lớn, tuy nhiên mình chưa đạt đến trình độ đó, biết lấy cần cù bù thông minh thôi :((( Với kinh nghiệm của mình, việc thức đến 3h sáng thật sự đã có vai trò rất lớn giúp mình đạt được giải Nhì QG môn Sinh.

Chính vì thế nên mình thật sự không thể đưa ra được bất kỳ lời khuyên nào, lựa chọn là ở các bạn và nhớ cân nhắc thật kĩ UwU.

Note*2: Sách nhiều quá đọc sao hết

Mình cũng thật sự công nhận rằng hàm lượng kiến thức trong các sách nâng cao quả thật rất nhiều và đôi khi hàn lâm đến mức buồn ngủ. Chính vì thế hãy đọc một cách có chọn lọc thay vì đọc hết. Tuy nhiên, các bạn sẽ nghỉ: “Mình làm gì có kinh nghiệm đâu mà biết đọc chọn lọc như thế nào”. Thật sự thì lời khuyên của mình là hãy cố gắng hỏi các anh chị đã từng có kinh nghiệm tham gia kì thi vào năm trước (nếu bạn là vượt cấp), các anh chị có thể cung cấp cho bạn rất nhiều lời khuyên hữu ích về việc kiến thức phần nào thì nên chú tâm vào còn cái nào thì không (ở đây mình nghĩ các anh chị sẽ là người phù hợp hơn các thầy cô do bản thân các anh chị được tiếp xúc với những cấu trúc đề mới nhất qua từng năm và đồng thời sẽ ít cứng nhắc hơn trong việc phần nào học phần nào bỏ so với các thầy cô. Ngoài ra trong các phần tiếp theo của series thì mình cũng sẽ dùng kinh nghiệm của bản thân để viết bài phân tích cách giãi mã kĩ từng chuyên môn. Stay tuned!

IV. Sau khi đi luyện lò (tùy thuộc tỉnh thành)

Sau khi đi luyện lò về (mình sẽ gọi là “luyện lò”) thì các bạn sẽ nên tập trung ôn kĩ các bài tập từ lò luyện đó. Đây chính là giai đoạn nước rút cho các bạn. Tuy nhiên đối với các đội tuyển của các tỉnh thành không đi luyện lò thì các bạn cứ tập trung theo kế hoạch ôn tập ở mục III.

V. 5-15 ngày trước khi thi

Giai đoạn này bắt đầu khi quá trình bồi dưỡng đội tuyển HSG của các tỉnh thành kết thúc và kề cận kì thi HSG QG. Lúc này thì mình khuyên là “Chill đi các bạn”. Ở đây ý mình là các bạn không phải gò bó bản thân mình như trong các giai đoạn trước đâu mà có thể làm những điều mình thích như xem phim hay đọc sách để thư giãn đầu óc và hồi phục sức khỏe. Tuyền mình trước mỗi kì thì còn có kèo ăn buffet và đi Gong Cha lấy hên =)))). Nói thế chứ các bạn cũng không nên mải mê ăn chơi quá, nếu được thì vẫn nên ôn lại những chỗ quan trọng, tránh tình trạng rớt chữ =)))

VI. Vào trận

Vác xác đi thi thôi mọi người. Sẽ có rất nhiều các tip khi làm bài thi khác nhau mà các bạn có thể tra google. Điều duy nhất mình muốn nói là CỐ GẮNG TRÁNH STRESS PHÒNG THI CÀNG NHIỀU CÀNG TỐT, thật sự theo mình thấy nhờ vào việc giữ vững tâm lý thoải mái mà mình có thể trụ vững để xử lý các câu hỏi trong bài thi. Có một ví dụ rất hay là trong bộ anime Anatsu Kyoushitshu – Assassination Classroom (bộ này cực kì hay luôn á UwU, không xem hơi phí) thì trong kì thi có ít nhất một học sinh lớp 3-E (xin lỗi mình khồng nhớ tên) đã xem việc làm bài thi như một cuộc dạo chơi để tìm ra đáp án như cuộc chiến một mất một còn, Hãy cố gắng có được tinh thần như thế nhé mọi người (đừng phởn quá là được)

That’s all. Kết thúc phần 1 của series GIÃI MÃ KÌ THI HSG QG SINH HỌC (HOW TO CRACK THE VIENAMESE BIOLOGY OLYMPIAD ), trong các phần tiếp theo mình sẽ đi sâu vào phân tích kỹ hơn các phân môn cũng như những thứ đặc biệt như Campbell. Mong mọi người đón đọc, Stay tuned!

• 

CONTACT ME: k8702blog@gmail.com